Słowniczek pojęć: aberracja

Słowniczek pojęć: Aberracja. Foto Justyna Grochowska
Tekst przeczytasz w: 3 Min

Kolejnym tajemniczym zagadnieniem, z którym możemy spotkać się w fotografii jest aberracja. Czym jest i jak jej uniknąć?

Spis treści:

Z pewnością wiele z nas choć raz spotkało się z nieoczekiwanymi zjawiskami na zdjęciu, takimi jak kolorowa obwódka wokół fotografowanego elementu lub rozmyte rogi kadru. Nazywamy to aberracją, a ich przyczyną są wady soczewek w obiektywach. Najczęściej powstają przy używaniu małych wartości przysłony lub szerokokątnych obiektywów.

Aberracja <łac. aberratio 'zbłąkanie się; zbłądzenie>

1. « nieprawidłowość»

3. fiz. «wada soczewek w przyrządach optycznych, powodująca nieostrość, zniekształcenie lub zabarwienie obrazu»

Słownik wyrazów obcych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007

Aberracja chromatyczna

Aberracja. Foto Justyna Grochowska
Aberracja chromatyczna. Foto Justyna Grochowska

To zjawisko występuje w wyniku rozszczepienia białego światła na kilka barw w momencie jego przechodzenia przez soczewkę w obiektywie. Objawia się to kolorową, najczęściej fioletową, niebieską lub pomarańczową, poświatą wokół fotografowanego obiektu. Najwyraźniej jest to widoczne, gdy tło jest jasne.

Jak ją zniwelować?

Najłatwiejszą odpowiedzią na to pytanie jest stwierdzenie, że możemy używać obiektywów o dłuższych ogniskowych oraz większych wartości przysłony. Wiadomo jednak, że nie zawsze jest to możliwe. Wtedy warto sprawdzić, czy w naszym aparacie nie ma funkcji rozpoznawania obiektywu umożliwiającej usunięcie aberracji z poziomu body. Jeśli nie, zdjęcie możemy uratować również w programie graficznym.

Jak usunąć aberrację chromatyczną w Adobe Lightroom?

Ten niepożądany efekt bardzo łatwo możemy usunąć w Lightroomie. Musimy znaleźć zakładkę „Lens Corrections”, a następnie zaznaczyć „Remove Chromatic Aberration”. Wtedy program automatycznie usunie defekt. Może się zdarzyć, że nie wszystko zostanie wykryte i będziemy musieli nanieść poprawki. Wtedy przejdźmy do „Manual”, a następnie używając pipety zaznaczmy niepożądane kolorowe obwódki.

Dla ułatwienia zrozumienia procesu znalazłam filmik, który pokazuje go krok po kroku:

Aberracja sferyczna

Innym rodzajem zniekształcenia, które może powstać na zdjęciu jest aberracja sferyczna, przez którą nasze zdjęcie może być nieostre na rogach lub w całości rozmydlone. Dzieje się tak, gdy promienie światła padające dalej w większej odległości od środka soczewki załamują się bardziej niż te bliżej jej centrum.

Jak jej uniknąć?

Ten problem pojawia się najczęściej w przypadku tańszych obiektywów. Niestety, trudno z nim walczyć. Gdy nasz obraz rozmywa się na rogach rozwiązaniem może być przymknięcie przysłony, by głębia ostrości była większa, a więc różnica między bokami a środkiem zdjęcia mniej zauważalna.

Aberracja. Foto Justyna Grochowska
Aberracja sferyczna – rozmydlenie kadru. Foto Justyna Grochowska

One Reply to “Słowniczek pojęć: aberracja”

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *