Historia jednego zdjęcia: Portret Elżbiety II. Jane Bown

Wraz z tą smutną informacją we wpisie na Twitterze pojawił się czarno-biały portret Elżbiety II, wykonany przez brytyjską fotografkę, Jane Bown, 16 lat temu. O możliwość sfotografowania monarchini w dniu jej 80. urodzin Bown poprosiła w 1995 roku, gdy otrzymała tytuł CBE (Komandora Orderu Imperium Brytyjskiego).

Fotografię wykonano w 2006 roku w niebieskim salonie Pałacu Buckingham. Królowa siedziała na krześle, podczas gdy fotografka okrążała ją wykonując zdjęcia.

– Okrążałam krzesło, zużyłam chyba trzy rolki filmu – wspominała autorka fotografii w wywiadzie dla „The Independent” w 2014 roku. – Najbardziej spodobało mi się ujęcie, na którym królowa uśmiechała się łagodnie, gdy dama dworu weszła do pokoju – dodała. Pałac Buckingham wybrał jednak do swojej kolekcji bardziej formalny portret Elżbiety II.

Urodziła się 13 marca 1925 roku w Dorset. W wieku 18 lat dołączyła do Królewskiej Służby Marynarki Wojennej Kobiet (Wrens), gdzie pracowała nad mapowaniem.

– W fotografii zakochałam się przypadkiem. Siedziałam z koleżankami z Wrens, dyskutowałyśmy o tym, co zrobimy, kiedy skończymy służbę… ktoś powiedział: „Dlaczego nie spróbujesz fotografii?” – więc spróbowałam – wspominała artystka. Fotograficzną karierę rozpoczęła od tworzenia fotorelacji z wesel oraz portretów dzieci.

W 1949 roku dołączyła do redakcji magazynu „The Observer”. Niedługo później zyskała opinię zdolnej do szybkiej pracy, a także twórczyni obrazów, które nie były jedynie dokumentami, a dziełami sztuki. Jej ulubionym fotograficznym zestawem był Rolleiflex z obiektywem Tessa. W 1964 roku przeszła na lustrzanką jednoobiektywową, a jej ulubieńcem stał się Olympus OM1. W pomieszczeniach pracowała na dość długim czasie – 1/60 i szeroko otwartej przysłonie, zapewniającej małą głębię ostrości – f/2.8.

Bown zawsze fotografowała w czerni i bieli, przy naturalnym świetle. W latach 60. próbowała koloru, jednak stwierdziła, że jest on „głośny i rozpraszający”.

– Wolę prostotę i bezpośredniość czerni i bieli. Podkreśla ona naturalne wzory światła i ciemności oraz nadaje obiektowi naturalną harmonię – mówiła.

Portretowała znakomite osobistości ze świata sztuki czy polityki. Na jej zdjęciach, oprócz wspomnianej Elżbiety II, można zobaczyć między innymi Orsona Wellesa, Samuela Becketta, Woody’ego Allena, Johna Lennona, Trumana Capote’a, Björk, Henri Cartier-Bressona, Brassai czy Margaret Thatcher.